Mijn oom Aad belde me maandag ook nog, toen ik net bij ma vandaan kwam. Ik zou hem toch nog bellen? Klein misverstandje, hij dacht dat ik zou bellen over bezoek en zo en ik bedoelde dat ik zou bellen als het nodig was om afscheid te nemen. Dat van het bezoek had ik juist al op Facebook gezet. En eerlijk gezegd, ik zou het sowieso vergeten zijn. Wat dat betreft kan ik op het moment ook moeilijk helder denken.

Ik voel me zweverig maar dat zal ook wel met het niet eten te maken hebben. Ook tante Jo belde daarna nog. Die is ook nog steeds herstellend van haar val en heeft net weer een operatie gehad ook. Ook zij wil graag met ome Cor langs ma gaan. Dat is helemaal prima natuurlijk. Ze kan wel continue haar ogen dicht hebben nu zowat maar toch lijkt ze alles wel in de gaten te hebben. Toen maandag Trudy haar vroeg of ze lekker sliep, zei ma gelijk ‘nee hoor ik hoor alles’.

Wij moesten er allemaal even om lachen, dat dachten we soms ook wel. Je kan wel merken als ze ver weg is aan haar ademhaling. Die komt ondertussen ook hoger te zitten. Haar hele gezicht wordt een beetje rimpelloos en zo zacht als babybilletjes. Ook een teken dat het niet lang meer zal gaan duren. We hebben de sedatie besproken maar ze is nu redelijk comfortabel voor zover je dat in kan schatten toch. Dus ze laten haar dan met rust. Dan kan ze op haar eigen tijd gaan, zo is dat ook het beste.

Mocht ze nou aangeven pijn te hebben of zou ze erg onrustig gaan worden, dan is dat in elk geval de volgende stap. Voor nu blijft het nog even afwachten. Ook voor wat er allemaal gaat gebeuren. We zullen het wel zien allemaal. Ben heeft nog met Ingrid gesproken en op de app gepraat maar die trekt zich nu terug. Dat is ook weer zoiets. Ongeacht, de jurk waarin ma begraven wil worden zal hij toch echt moeten geven want ik sla gerust een ruit in als dat moet. Kom maar op met de politie. Anders neem ik die zelf wel gelijk mee, ook een optie.

Maar ook daar ben ik al over aan het denken. Ik weet wel wie ik daar op af ga sturen, ik moet het alleen nog even vragen. Die jurk krijgt ze aan, kostte wat het kost. Ik stierf maandagmiddag nog steeds van de maagpijn en ben even gaan liggen met mijn natte haren. Ik weet dat ik dat beter niet kan doen want dan zie ik er echt uit als een ontplofte mol. Maar de pijn was behoorlijk, dat is al de 3^e dag.

Ik heb nog steeds niet gegeten want dat gaat niet met een gloeiende baksteen in je maag. Ik ben dus pas laat naar mijn moeder gegaan. Ik vroeg nog of er iemand mee wilde maar ze waren allemaal net weg. Dus ben ik alleen gegaan. Ma was in een diepe slaap. Ik ben eerst naast haar gaan zitten en heb even haar hand vast gehouden. Ik heb met haar zitten praten want ik weet dat ze dat kan horen, is het niet nu dan is het later als ze terug kijkt.

Ik heb haar bedankt voor alles wat ze voor me gedaan heeft altijd. Ook heb ik gezegd dat ik haar vaak genoeg pijn heb gedaan maar dat het niet zo bedoeld was. Ik was best een heftige tiener en kon af en toe echt onmogelijk zijn, al vond ik dat toen niet. Nu weet ik wel beter. Maar ook later, de tijd dat ik in België woonde en zij zo graag wilde dat ik terug kwam, moet ik haar af en toe behoorlijke kopzorgen hebben gekost. Ik heb zo een tijdje zitten wauwelen tegen haar en ben ook even gewoon stil geweest en heb naar haar zitten kijken.

Je ziet aan haar dat het echt niet lang meer gaat duren. Haar gezicht is helemaal glad aan het worden, ze is zo zacht als een baby. Ik weet hoe dat komt en wat het is. Het moment dat ze echt zal gaan is niet zo heel ver weg meer, dat voel ik in alles. Ik ben even ijsblokjes voor haar gaan halen. Heb haar lippen even nat gemaakt met een doekje, ze smakte even met haar lippen maar bleef in diepe slaap. Ik heb gekeken of ze bij haar drinken kon, voor het geval dat al weet ik dat het niet meer zo zal zijn, en toen ben ik weer weggegaan. Ik heb haar voorzichtig gekust en heb haar gezegd hoeveel ik van haar hou.

Eenmaal thuis was de gloeiende baksteen nog even harder gaan werken. Ik heb paracetamol gepakt, dat kan geen kwaad bij maagpijn. Dat weet ik van onze familiedokter, Kimberley Niemeijer. Die weet geloof ik alles op medisch gebied, vraag me niet hoe. Op bevel van haar had ik wel eerst nog een maagbeschermer genomen. Nu, dinsdagmorgen vroeg, is eindelijk die baksteen gaan verhuizen. Ik hoop dat hij wegblijft. Gegeten heb ik nog niet maar dat komt misschien straks nog wel. Ik wilde even genieten van het niet voelen van die pijn. Maar die kwam al snel weer terug.

Ik heb verder ook helemaal geen honger dus wat kan het me ook schelen? Kim stuurde me al vroeg een berichtje, ze zat op hete kolen en wilde naar haar oma en ze was er al om half 8. Ma haalt nu heel oppervlakkig adem en wordt waarschijnlijk ook niet meer wakker nu. Nadat Daisy en Benjamin waren geweest is ze weggezakt in een diepe slaap, iedereen die belangrijk voor haar was heeft ze nu wel gezien sinds ze er lag, alleen heeft ze op die 2 gewacht. De verpleging kwam Kim een ontbijtje aanbieden, heel lief. Ze zeiden ook tegen haar dat, ook al lijkt het er niet op, ma zo’n sterke wil heeft dat ze misschien toch wakker kan worden. Je kan dit soort dingen niet inschatten.

Dan wordt vandaag mijn nieuwe gsm toegestuurd, kreeg ik net bericht van, maar ze kunnen geen bezorgtijdstip geven. Zo handig ook. Ondertussen zit ik hier toch niet echt op mijn gemak. Ik ga me gewoon aankleden en ik ga ook. Dag nieuwe gsm, jij bent even niet belangrijk, ik zit hier op hele hete kolen en ik voel dat ik erheen moet, nu! Ik krijg het er helemaal op mijn zenuwen van.

Ben en San zijn ook al onderweg. Ik heb net mijn nichtje een appje gestuurd, of zij de jurk van ma wil gaan halen bij Frans. Ze werkt vandaag in Amsterdam dus ze kan pas laat thuis zijn maar ze wil het in elk geval gaan proberen. Ik denk niet dat het uitmaakt of het nog een dag later zal zijn hoor. Maar die jurk die gaat er komen, dat is 1 ding dat ik zeker weet. Maakt niet uit hoe.

Voor ik eraan kwam had Kim uitgezocht of Frans al onderweg was en die kwam er inderdaad aan. We zagen hem aankomen en gaven Ben en San een berichtje. Frans kwam naar boven dus zijn zij even weggegaan. Ik hoor dat ome Cor en tante Jo en tante Tiny en Simone er ook zijn boven. We zien Frans wat later weer weggaan en dat is ons teken dat we weer naar boven kunnen. Ma’s ademhaling is kort en je hoort het gewoon, dit gaat niet lang meer duren.

We gaan een sigaretje roken beneden en als we weer naar boven willen gaan, komt een ex partner van mijn moeder met zijn huidige partner aan. Ik ben helaas nog niet zover als mijn moeder die in haar goedheid overal overheen stapte dus ik zorg al sowieso dat ik niet met hem in 1 lift kom. Als hij 1 woord verkeerd zou zeggen, zal ik uit mijn slof schieten en dan schiet ik wel op scherp. Mijn woorden kunnen verwonden, daar ben ik me goed van bewust en dat wil ik niet.

Ik ga mijn tantes, oom en nicht maar een knuffel geven. Kim, vertelde ze me later, krijgt opeens een stem in haar oor, zet die 2 de kamer uit en haal je moeder, NU! Die pakt zonder pardon de 2 mensen die ik probeerde te vermijden bij hun arm en zet ze onder zachte dwang de kamer uit, terwijl ze ondertussen tegen ze zegt ‘het spijt me maar jullie moeten nu weg want ik ga nu mijn moeder halen, weg hier’.

Ze komt me halen en op het moment dat ik binnen kom zie ik mijn moeder uitademen en niet meer inademen. Ik voel dat ze er niet meer is nu, dus dat zeg ik, ‘Ben ze is er niet meer’. Jawel, zegt hij, dat was net ook steeds, dat duurt even. Nee Ben, ze is weg, dat zie ik en dat voel ik. Nee, wacht maar even. Nee Ben, ze is weg. Hij probeert haar hartslag te voelen in haar hals maar vindt niets. We pakken mams hand vast allebei en huilen tegen elkaar aan. Ik hoor Sandra en Kimberley breken allebei en vooral het gesnik van mijn eigen kind raakt me tot in mijn ziel.

Ik weet hoeveel zij van haar oma houdt. We houden natuurlijk allemaal veel van haar maar toch. Zij is vanaf haar geboorte af zo veel bij haar oma geweest en vooral deze laatste maanden heeft ze zoveel voor haar gedaan om haar te helpen. Haar verdriet raakt me vele malen harden dan dat van mezelf. Ze komt in mijn armen en we houden elkaar vast.

De rest vind ik wel goed zo, teveel om te vertellen. De tantes, oom en nicht kwamen afscheid nemen, wij moesten opeens iedereen gaan bellen die het moesten weten.

Kortom, je hoofd spint, jouw wereld staat stil maar de wereld draait door. Daar wordt je heel erg duizelig van. Wat later hebben Ben en ik ma even wat beter neergelegd. Ze lag op haar zij een beetje, zag er niet comfortabel uit, en we wilden haar wat beter neerleggen.

Ondertussen was mijn moeders oudste broer er ook, die was al onderweg geweest dus die ben ik beneden op gaan vangen. Mijn broer heeft heel netjes Frans gebeld om het hem te vertellen en die was redelijk normaal aan de telefoon. Als mijn moeder ons 1 ding mee heeft gegeven is dat je ten alle tijden de eer aan jezelf moet houden. Als iemand lelijk doet, doe daar dan juist aardig tegen want die heeft het harder nodig. Zit wat in natuurlijk, alleen verrot lastig in de praktijk te brengen, dat dan weer wel.

Wat later belden we hem weer om te vragen of we even langs mochten komen om te praten over de uitvaart en hoe of wat. Dat mocht. Agnieszka ons Poolse zusje, die ook ondertussen was aangekomen en ook helemaal van de kaart was, zou met ons mee gaan. Dan zou er in elk geval een onafhankelijke getuige zijn mochten er weer misverstanden zijn ontstaan. Dat leek ons beter en Agnieszka vond het ook prima. Mijn moeder was haar steun en toeverlaat hier in Nederland, zij noemt haar ook haar Nederlandse mama.

We zijn naar Frans gereden en we belden aan. Hij liet ons netjes binnen. Laat ik het hele gesprek maar niet herhalen. Er zaten 2 jonge jongetjes binnen, Agnieszka wist ons te vertellen dat die er tegenwoordig dag en nacht zitten, en hun moeder kwam ook binnen. Buren waarvan de kinderen soms Ruby uitlaten en die dachten dat wij Frans wat aan zouden gaan doen of zo? Ze zat al helemaal klaar om Frans te redden van die grote, brute, criminele Crielaard en zijn haaibaai zus. Met haar armen over elkaar ging ze op de bank naast Frans zitten. Ik had eerst de neiging om haar bij de capuchon van haar jekker buiten te zetten maar ik had opeens zoiets van nee, luister jij maar eens even naar de ANDERE kant van het verhaal dat je tot nu toe is opgedist.

Halverwege het gesprek kreeg ze het wel door dat ze wellicht toch iets verkeerd was ingelicht en is ze met stille trom vertrokken. Goed zo, ze is braaf, dacht ik nog. Ze heeft in elk geval de dingen die Frans helemaal verdraaid zal hebben ook van onze kant gehoord. Steek maar in je capuchon! Ik heb nog wat erg onaardige dingen gezegd in reactie op zijn opmerkingen maar die man heeft gewoon een plaat voor zijn kop. Ma d’r jurk mocht ik gewoon pakken, dat was maar goed ook. Het gesprek had oneindig door kunnen gaan want hij blijft toch altijd alleen bij zijn eigen standpunt

Toen we hem vroegen hoe het dan nu moest met het opbaren en de begrafenis, wist hij opeens niet meer dat de oorspronkelijke afspraak was dat ze in haar eigen huis opgebaard zou worden en dat ze vandaar uit naar Hofwijk zou gaan om begraven te worden. Ja, Frans want dat kwam omdat dat goedkoper was ook omdat wij het allemaal maar bij elkaar moesten lappen. Bovendien wilde ze dat in haar eigen huis doen zo. Ook daar was hij het niet mee eens en ziet hij anders, laat ook maar. In Frans zijn wereld gelden Frans zijn regels.  Ik ga er verder niet over uitweiden, dan frustreer ik de rest van de wereld ook nog eens.

Jullie hadden toch al wat anders geregeld, zegt ie nog. Nee maar we hebben wel gekeken naar opties want we moeten toch wat. Moeten we haar op de straat zetten dan? Nou het maakte hem niet uit want HIJ heeft geen zin in al dat gedoe… Oh, mijn moeders laatste reis op deze Aarde is gedoe? Zo dan. Ja zegt ie, dan moet die familie ook allemaal langs komen hier en al dat gedoe nee hoor, doe het maar ergens anders. Dat moet hier dan in huis staan en daar heb ik ook geen trek in. Zo ging het maar door. Het heeft me alle kracht van mijn leven op dat moment gekost om niet de boel daar volledig kort en klein te slaan.

Maar dat doe ik niet, al moest ik me zo enorm beheersen dat ik ervan ging trillen en me duizelig voelde worden. Mijn broer was er ook klaar mee. Oké, duidelijk, we doen het wel anders joh. Even later gaat hij dan ook nog zitten huilen dat hij zoveel van haar houdt. Ik liet bijna van verbazing mijn mond open vallen. Nou, ik denk volgens mij een heel klein beetje anders over wat ‘houden van’ is. Dat kan je hem toch niet uitleggen, dat snapt hij toch niet want hij heeft alleen nog maar liefde voor zichzelf.

We zijn met de jurk weggegaan en zijn nog even terug gegaan voor schoenen. Die gaf hij ook. Ik ga hem volgende week ergens een keertje bellen, dan krijgt hij zijn zo kostbare klok terug en die hoef ik ook echt nooit meer te zien, hem niet én de klok niet, daar mag desnoods de fik in. Ik ga al ma haar kleding mee nemen, dan gaan we allemaal kleding stukken uitzoeken waar we zelf een herinnering bij hebben en daar maak ik dan een troostdeken van. Ik beloof niet wanneer ik die klaar heb want dat zal ik af en toe tussendoor doen als er tijd en zin is. Eentje voor Ben en San en Benjamin, eentje voor Kim en Daisy en Daan, eentje voor Agnieszka en Alan en eentje voor mezelf.

Het diep trieste is dat hij nog niet eens beseft hoe ontzettend asociaal zijn houding en opmerkingen zijn. Ik heb me er nog uren over lopen opwinden. Het is ONS ouderlijk huis en dus sowieso ook mijn moeders huis. Het is zelfs mijn moeders ouderlijk huis want voordat zij daar ging wonen, woonden mijn oma en opa daar. Opa is daar zelfs ook gestorven. Dat ontzegt hij haar zomaar gewoon, omdat hij geen zin heeft in al dat gedoe? Wat zielig dat hij zo is eigenlijk. Ik zou er voor geen miljarden mee willen ruilen, zo’n karakter.

Want wat er nou ook eens eindelijk uit kwam uit zijn eigen mond, was dat hij altijd al jaloers op ons is geweest. Wij wisten dat al hoor. Ja, zei hij, want zolang wij een tijd wegbleven dan ging het altijd goed tussen hem en haar. Pas als wij dan weer kwamen dan ging het weer mis want dan gingen de kinderen voor. Alle kinderen trouwens want ma was 100% moeder voor alle kindjes. En ja, dan kreeg jij niet genoeg aandacht en daar kan je niet tegen, jij wilt alles voor jezelf. Dat is ondertussen wel duidelijk.

Maakt niet uit hoor dat ma niet vanuit haar eigen huis mag vertrekken voor haar laatste stoffelijke reis. Ik heb me er zo over lopen opwinden, ook later nog. Ik bleef er maar over door malen. Maar toen stuurde een vriendin me iets waardoor ik er opeens helemaal vrede mee had en er nu zelfs nog blij om ben ook. Zij is veel te mooi en te goed om nog langer in zijn nabijheid te verblijven. Ja zeg, absoluut! Is dat even een waarheid als een koe! Nu snap ik ook waarom dit zo gelopen is. Daar moet je normaal jaren voor wachten, zo’n inzicht. Er is niets meer waar dan dat. Hoe we het gaan doen, dat hoort iedereen nog wel. Maar het komt sowieso goed.

Toen niet lang daarna er ook nog iets heel bijzonders gebeurde, wist ik het helemaal zeker. Ik kreeg van diezelfde vriendin eerder al gestuurd dat het bij de RK kerk vandaag de dag is van de Heilige Maria Tenhemelopneming is. Maria was de zuiverste moeder en dat vinden wij van onze moeder ook. Er zat een mooi plaatje bij van deze Maria in de wolken met het licht boven haar. Juist op het moment dat ik mijn broer dat stuurde, wilde hij me de foto sturen die hij net daarvoor had gemaakt. De zon die bijna onderging, tussen de wolken en een streep met licht die over de hele foto valt. BIZAR vonden we allebei. Ma is thuis Ben, zei ik, en hij wist het ook.  

"Het geluk van een kind begint in het hart van de moeder."

Phil Bosmans Belgische pater en schrijver 1922-2012

Ik zal maar een beetje vooruit werken met schrijven. Er zit me nog genoeg hoog en er lijkt alleen maar bij te komen. Dan heb ik mooi toch wat om te plaatsen als ik door omstandigheden niet kan schrijven. Door mijn 4 4-potige, harige rampenfondsjes kan ik al de met moeite uitgezochte foto’s weer uit gaan zoeken. Ze hebben de mapjes over de grond gegooid en alles ligt weer door elkaar. Nou ja, heb ik wat te doen zou je kunnen zeggen. Ik weet wel bijna zeker dat het de jongste telgen uit het gezin zijn in elk geval.

Toen ik bij ma aankwam de maandagochtend zaten Kim en Daisy beneden op me te wachten. Daisy sprong zo hard in mijn armen dat we bijna allebei languit lagen. Van Kim hoorde ik dat mijn broer net naar boven was, samen met Trudy van de thuiszorg die ook nog graag even naar ma wilde kijken. Die heeft de afgelopen maanden ook zo goed voor haar gezorgd en aan iemand als mijn moeder ga je je snel hechten hoor. Wij zijn ook een beetje aan Trudy gehecht geraakt. 

Ook mijn neefje was erbij. Die had er zo tegenop gezien om te gaan. Hij heeft natuurlijk ook al zoveel achter zijn kiezen gekregen. Dat zijn zusje iets meer dan 2 jaar geleden vermoord werd heeft er bij hem ook behoorlijk ingehakt. Nu dit weer en dan met alle omstandigheden er omheen. Met een rood gezicht van de ingehouden tranen zag ik hem staan. Zo verloren voelde dat aan, ik sloeg mijn armen om hem heen. Samen hebben we even staan huilen. Ik breek altijd alleen, behalve als ik verdriet bij anderen zie.

Wel fijn dat Trudy er even bij was, ma zat een beetje te kuchen en heeft geen kracht meer om dat op te hoesten. Ze heeft gezorgd dat ma nu iets krijgt waardoor dat minder wordt en meer vloeibaar en makkelijker op te hoesten. Dat is heel fijn en dat zouden wij zelf niet geweten hebben. Ma heeft nu ook een katheter zodat ze er niet meer uit hoeft want dat ging echt niet meer. Dat is ook wel heel fijn om te weten want daar maakten we ons allemaal zorgen over. Wat nou als ze valt? Ze is eigenwijs genoeg om toch te proberen het zelf te doen.

Bovendien, zo snel zijn de zusters er niet hoor. Eergisteren ging Wessel even per ongeluk tegen de alarm knop staan. Pas toen Ariëlle en haar kids al een tijd weg waren kwam er een zuster kijken. Wij waren al bijna vergeten dat hij tegen het alarm had gestaan. Daar zat zeker zo’n 20 minuten tussen. Dat geeft je nou ook niet echt een gerust gevoel om weg te gaan. Dus we zijn blij dat ze nu het bed niet meer uit hoeft om te gaan plassen want dat gaat gewoon niet meer.

Kim heeft haar vanmorgen wat yoghurt gegeven en ze was heel even aanspreekbaar. Toen we net met zijn allen in de huiskamer stonden te wachten op een verpleegster omdat we wat vragen hadden, zagen we Frans de gang in komen. Hij liep ons straal voorbij. We stuurden Benjamin naar de kamer van ma om onze spullen te pakken, dan zouden we later wel terug gaan want we willen niet dat ma er iets van mee krijgt. Maar Frans zal daar wel voor zorgen natuurlijk, hoe kan het ook anders.

Is je vader er ook, blafte hij Benjamin toe, want die heeft mijn spullen gestolen en dan ben ik weg. Hup daar ging hij weer. Nou Frans, toevallig ben JIJ het die onze spullen steelt hoor voor het geval je het echt wilt weten. Als je een beetje normaal bent dat zeg je zoiets op de gang, niet waar ma bij is. Al weet die veel te goed hoe hij is hoor, al jaren. Het toppunt van zijn wangedrag was wel in januari.

Toen lag ma ook zo slecht en ze wilde zelf alles regelen voor de begrafenis. Ma had een paar polissen uit het jaar nul dus we kwamen praktisch het hele bedrag voor een begrafenis in 2017 tekort. Frans verkondigde gelijk dat dit zijn verantwoordelijkheid niet was, wij als kinderen moesten het zelf maar uitzoeken. Dat beetje spaargeld wat ze hebben dat is voor hem als zij er niet meer is, waren letterlijk zijn woorden. Door er vanuit te gaan dat ze dan thuis zou worden opgebaard en de koffietafel erna gewoon thuis zou zijn, hebben we het gered met lappen onder elkaar. Zelfs zijn eigen dochter heeft meebetaald hieraan. Ook zij vond zijn gedrag schandalig.

Toen kwamen we nog tekort. Helaas zitten we geen van allen goed in de slappe was. Vrienden van ma hebben haar grote klok gekocht, wat ma alleen niet weet is dat die klok gewoon naar Kim is gegaan zoals ma ook eigenlijk wilde. Ze ging hem alleen maar te koop zetten om zo aan geld voor de begrafenis te kunnen komen. Ma zou alleen nooit geld van iemand hebben aangenomen uit trots, zo is ze dan ook weer wel.

En zo is er toch nog geld genoeg verzameld voor een redelijke begrafenis en is de grote klok toch bij Kim. We hebben het er natuurlijk niet aangehangen.... Alleen weten we nu even niet meer hoe we het allemaal moeten gaan oplossen, ze kan blijkbaar niet eens thuis opgebaard worden want dan steekt hij ons neer? Dat wordt ook een beetje te bloederig voor een koffietafel erna. Hij heeft ondertussen alle sloten laten vervangen ook en dat mag hij helemaal zelf weten. Wat hij nou wil met oude foto’s van mijn familie of het album dat ik voor ma heb gemaakt, of met haar kleding? Ik heb geen idee.

Het is verdomme wel haar huis, met spullen van ONZE oma en moeder! Hij is er maar bijgekomen later. Al zijn eigen spullen is een ander verhaal, die willen we voor geen goud, al lag er voor een fortuin. Voor ma er woonde, woonden mijn oma en opa daar. Midden in een verhuizing is mijn opa daar overleden ook. Het is voor ons gevoel ook echt ons ouderlijk huis. Zelfs dat houdt hij tegen want echt niet eens de grootste en sterkste vent van de wereld zal mij bij mijn moeder vandaan kunnen houden hoor, al moet ik me dood vechten. We zullen wel een andere oplossing zoeken.

Dat wil ik alleen niet om haar heen hebben. Hij heeft al negativiteit genoeg in haar leven gebracht zo. Hoe we het gaan doen, ik heb nog geen idee. Er zal wel een oplossing komen. Die komt er altijd. Daar komen we nog wel uit. Ik zou hem er zelfs liever niet bij zien. Hij gunt ons het licht in onze ogen niet. Hij is altijd jaloers geweest op het feit dat bij mijn moeder de kinderen altijd voor gingen. Dat kon er bij hem niet in maar ja, dat is dan ook geen wonder als je zo in elkaar zit. Bij mijn moeder gingen alle kinderen altijd voor, zelfs als ze niet van haarzelf waren, dat is iets waar hij van had kunnen leren als hij had gewild. 

"Het leven zelf is slechts de schaduw van de dood, en gestorvenen zijn slechts de schaduwen der levenden. Alle dingen vallen onder deze naam. De zon zelf is slechts de donkere simulacrum, en het licht slechts de schaduw van God."

Sir Thomas Browne Brits auteur, physicus en filosoof 1605-1682

Het verhaal: Mijn moeder weet natuurlijk ook al jaren hoe haar echtgenoot in elkaar steekt. Door hem heb ik de grap bedacht dat echtgenoten verleden tijd is van echt genieten. Voor de buitenwereld lijkt het een enorm aardige man maar die zien de rest niet. Het enige goede dat ik over hem kan vertellen is dat hij gek is op dieren maar helaas slaat hij daarin dan ook weer teveel door. Hun hondje Ruby ligt boven op hem te slapen en als het moet plast ze dan ook over hem heen. Vindt ie niet erg.

Onze familie is op zich vrij gemakkelijk, je hoort er al snel bij zeg maar. Zo ging dat met Frans ook in het begin. Dat heeft hij zelf kapot gemaakt door altijd en met iedereen ruzie te maken om de onnozelste dingen. Hij heeft er ook voor gezorgd dat ik heel lang bijna niet bij mijn moeder langs ging, voor mijn broer geldt hetzelfde. Eigenlijk wel voor bijna iedereen.

Pas de laatste jaren ben ik me daar overheen gaan zetten omwille van mijn moeder. Je weet nooit wanneer je iemand niet meer hebt natuurlijk. En gelukkig maar want juist deze laatste jaren had ze ons wel nodig. Toch zonde van die verloren jaren maar toen was ik nog niet wijzer, laat ik het daar maar op houden. Ook om die 2 samen continue ruzie te horen maken was ook geen pretje hoor. Ik durf best de minpunten te noemen van mezelf én de mensen waar ik van hou maar in dit geval lag het toch echt niet aan mijn moeder.

Als mijn moeder dan de kamer uit liep, durfde hij ook nog eens te gaan zitten klagen over haar tegen mij. Dan kreeg hij al gelijk een sneer dat hij eerst maar eens naar zichzelf moest gaan kijken. Laat dat nou net zijn wat hij niet kan. Er is maar 1 wereld, die van Frans en als er iets is dan is het de schuld van iemand anders. Zo steekt hij in elkaar. Hij wil ook met alles zijn gelijk hebben en ook al ziet hij zelfs de onzin daarvan in dan geeft hij nog niet toe.

Omdat mijn moeder veel te goed weet hoe hij in elkaar steekt is ze al maanden bezig om ons spulletjes, die van onze familie zijn, toe te stoppen. Als wij zeiden dat we dat niet fijn vonden zo dan zei ze dat het wel moest want als ze er straks niet meer zou zijn dan zou hij het ons nooit meer geven. Zuchtend namen we het dan mee. De laatste 2 weken dat ze nog thuis was, was ze ook behoorlijk bezig. Op een gegeven moment zegt ma tegen Kim dat ze haar fiets uit de schuur moet halen, die is voor haar.

Frans hoorde dat en werd er kwaad om. Hij wilde die fiets houden want dan kon hij een stukje erop gaan fietsen met zijn voeten op de grond. Hij is praktisch blind en is niet meer zo vast op zijn voeten dus dat plan is absoluut belachelijk. Daar zei hij het natuurlijk ook niet voor, hij wil die fiets gewoon houden en zocht een legitieme reden om dat zo voor elkaar te krijgen. Hij zou er niet eens op kunnen stappen zonder om te vallen. Hij wilde hem als ma er niet meer zou zijn gewoon verkopen. Alles draait om geld en spullen bij die man.

Mijn moeder zei ook dat hij volkomen gek was en gaf Kim de opdracht snel de fiets uit de schuur te halen en mee naar huis te nemen. De fiets was van haar, punt uit. Kim is braaf de fiets thuis gaan zetten en is weer terug gegaan om haar eigen wankele brik ook op te halen. Zelfs op de dag dat ma naar het Antonius ging liep ze nog dingen te regelen voor ons om mee te nemen. Ze had zelfs een hele lijst waarvan ze zei dat ze niet wilde dat die bij Frans zouden blijven. Maar dat konden we toch niet zomaar leeg gaan halen uit de kasten? Wij vonden het de tijd niet en de plaats niet.

Wel had ze ons wat fotoalbums laten pakken en meer van dat soort dingen. Ben zijn baby albums en van mij de albums die ik gemaakt had voor haar 70^e verjaardag, en nog een paar dingen die ik voor haar gemaakt had. Ook de oude familiealbums moest ik meenemen. Ik moet eerlijk zeggen dat ik ze ben vergeten mee te nemen. Uit het Antonius moesten we nog terug, ik om op mijn pakket van Zooplus te wachten en Ben om zijn albums te gaan halen.

Ik had natuurlijk ook naar die albums moeten kijken maar dat ben ik door al het gedoe gewoon vergeten. Toen Frans ook terug kwam is die grote ruzie tussen hem en mijn broer ontstaan omdat hij dacht dat we in ZIJN kasten hadden gezeten. Iets wat helemaal niet waar is. Daar was hij zelf ’s morgens bij geweest maar hij zal wel weer met zichzelf zijn bezig geweest. Maar dat zal hij niet toegeven, hij weet het toch zeker allemaal?

Bij mijn broer kwam alle frustratie van jarenlang eruit en zeker van de afgelopen weken. Als mijn moeder zo ziek op bed lag en Frans dan nog even kwam zeiken over het een of ander en weer ruzie ging maken. Dat was gewoon echt niet normaal. In januari, toen ma ook zo slecht lag, was het zelfs zo erg dat hij ruzie ging maken over het geld van de boodschappen omdat mijn broer met gezin en ik, daar mee aten.

Hij wist alleen niet dat zowel Ben als ik die boodschappen van ons eigen geld hadden gehaald en hij dus van ons geld mee at. Alleen zeiken wij niet over dit soort dingen. Ik op een gegeven moment wel omdat hij zo deed. Voor mijn moeder heb ik mijn laatste cent over, hem gun ik niet eens een halve cent meer. Maar vooral dat ruzie maken met iemand die zo beroerd is, dat was de druppel. Ik wil nadat ma er niet meer is niets meer met hem te maken hebben.

In het begin van ma’s laatste diagnose, dat ze terminaal was en maar naar huis moest gaan, niets meer aan te doen, had ik nog medelijden met hem. Ik heb hem gezegd dat we heus nog wel voor hem zouden zorgen en ook voor Ruby, de hond. Dat is nu gewoon over. Dat wil ik nu niet meer. Alleen Kim had zoiets nog van, ik ga 1 x in de week of vaker als dat kan nog even langs bij hem. De kanariepiet Piet, die vergeten ze steeds eten te geven, dat doet Kim al maanden, die wil ze ook niet laten verhongeren. Zo is Kim. 

Dus ging ze, niet wetend dat Frans niet thuis was, zaterdag even langs. Frans was er dus niet maar ze heeft de sleutel. Ze had daarvoor nog even een praatje met Agnieska over oma en zij kwam met het verhaal dat Frans vertelde aan iedereen dat Kim zijn fiets heeft gestolen. Zijn fiets gestolen? Is hij nou helemaal gek geworden. Kim werd razend en heeft mijn oma’s kristallen klok en de 2 borstbeelden in haar tas gegooid, ondertussen zeggend ‘ZELFS dit is geen stelen!” En ik geef haar geen ongelijk!

Het is misschien niet zoals het hoort maar aan de andere kant, bij Frans zelf is ook niets zoals het hoort. Het toeval wilde dat hij zaterdag de eerste keer naar ma ging omdat zijn dochter zei dat hij dat moest, niet omdat hij zelf wilde gaan. Hij had haar al die dagen al in de steek gelaten, voor mij hoefde het niet meer hoor. De dokter daar wist ook gelijk wat voor vlees hij in de kuip heeft. Ik snap Kim volledig en kan me voorstellen dat ik zo hetzelfde had gedaan. Het enige is dat Frans het later natuurlijk zag en er nu van overtuigd is dat mijn broer is komen stelen. Ook daar heeft hij weer eens geen gelijk in maar dat zal hij toch nooit willen toegeven. Wij zijn volgens hem uit op ZIJN spullen.

Daar kan ik alleen maar op zeggen dat ALS wij dit hadden gewild, zijn huis volledig leeg zou zijn geweest. Tenminste, we zouden met geen vinger zijn spullen hebben aangeraakt hoor, alleen wat van ons of onze moeder of oma of opa is geweest. Want daar staat het daar natuurlijk helemaal vol mee. Dat IS niet van hem, is het nooit geweest en zal het nooit worden. Het feit dat hij van plan is alles voor zichzelf te houden en waarschijnlijk te willen verkopen maakt HEM een dief, niet ons.

Ik ga me zo maar aankleden om naar ma te gaan. De bende hier zal nog wel even de bende blijven. Ik moet nodig mijn haar doen maar daar heb ik op de een of andere manier geen tijd en puf voor. Komt ook nog wel. Kan altijd aan mijn moslim buurvrouwen vragen of ik een hoofddoekje mag lenen of zo. Of ik ooit aan de spullen van mijn moeder kom zal me een worst wezen. Zelfs die albums mag hij houden. Kan hij zien hoe het kan zijn bij mensen die van elkaar houden. Voor hem zal er nooit iemand een album maken. Ik hoef het niet meer in elk geval.

Wel wil ik de kleding van ma en ook de jurk die ze straks aan wil als ze begraven wordt. Daar zal Ingrid toch voor moeten worden ingezet. Van haar kleding ga ik dan troostdekens maken. Er zit genoeg tussen waar we herinneringen aan hebben en zo kan ik die voor iedereen van ons maken. Dat lijkt me een mooie en tastbare herinnering. Hoe het met de rest moet, ik heb geen idee. Daar komen we ook nog wel uit.

Ik neem Kim niks kwalijk, ik geef haar voor de volle 100% gelijk. Ik hoop alleen dat er iets geregeld wordt voor Pietje, zou heel zielig zijn als die van de honger om zal komen omdat hij de pech heeft gehad om bij Frans achter te moeten blijven. Dat is het hele verhaal en dat wilde ik toch even gezegd hebben. Ik ga nu maar even opschieten, Trudy van de thuiszorg komt ook en we willen het hebben over sedatie voor ma. Zo is het geen kwaliteit van leven meer voor haar. De foto is van Daisy die nu bij ma is en ma laat Daisy niet meer los. Daar schoot ik net behoorlijk van vol.